ABD’nin üzerinde baskısını arttırdığı NATO’nun, IŞİD’e karşı mücadele koalisyonuna katılma kararıyla birlikte, Suriye’nin toprak bütünlüğüne tehdit aracı olması ihtimali gündeme geldi. Prof Dr. Güney, PYD’ye silah desteÄŸi veren ABD’ye karşı Rusya-Türkiye ittifakının, Suriye’nin bölünmesine engel olacağı görüşünde.
Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin, Suriye’de gerilimi azaltma anlaÅŸması imzalanmasının Rusya ve Türkiye’nin kilit konularda saÄŸladığı mutabakatın bir sonucu olduÄŸunu belirtti. St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu (SPIEF) kapsamında uluslararası basından üst düzey temsilcilerin sorularını yanıtlayan Putin “Türkiye ile kilit konularda anlaÅŸamasaydık ne Suriye’de ateÅŸkes saÄŸlanabilirdi ne de gerilimi azaltma anlaÅŸması yapılabilirdi. Bunlar, Rusya, Türkiye ve Ä°ran’ın vardığı mutabakat ve Suriye Devlet BaÅŸkanı BeÅŸar Esad’ın iyi niyeti ile mümkün oldu” dedi. Putin ayrıca güvenli bölgelerin Suriye’nin bölünmesi amacına hizmet etmek üzere amacından saptırılmamasının gereÄŸini yineledi.
Moskova ve Ankara’nın Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda ortak bir hassasiyeti olması, gündeme Türkiye’nin Suriye’nin toprak bütünlüğünü korumak adına Esad’ın meÅŸruiyetini kabul etme ihtimalini getirdi. Zira eÄŸer Türkiye ve Rusya, Suriye Lideri Esad’ın varlığını sürdürmesi konusunda ortak bir paydada buluÅŸursa; Halk Koruma Birlikleri’ne (YPG) silah yardımı yapan ABD’ye karşı önemli bir güç ittifakı kurabilirler.
ABD’nin üzerinde baskılarını arttırdığı NATO’nun da IŞİD’e karşı mücadele koalisyonuna katılma kararı göz önünde bulundurulduÄŸunda; iki ülkenin Suriye’de tam mutabakatı, CumhurbaÅŸkanı Recep Tayyip ErdoÄŸan’ın da iÅŸaret edilen, ABD tarafından silahlandırılmış YPG’nin Türkiye’ye yönelik oluÅŸturacağı tehdidi büyük ölçüde bertaraf edebilir.
‘RUSYA’NIN OLASI TEPKÄ°SÄ° NATO’NUN ASKER GÖNDERMESÄ°NE ENGEL’
Prof. Dr. NurÅŸin AteÅŸoÄŸlu Güney’e göre Türkiye ve Rusya’nın Suriye’nin toprak bütünlüğü konusunda mutabık olması büyük önem arz ediyor. Sputnik’e verdiÄŸi mülakatta Güney, “Rusya ABD’nin vekil olarak kullandığı PYD aracılığıyla Suriye üzerinden etki ve gücünü yeniden pekiÅŸtirmek hedeflediÄŸi ve bu sebeple Suriye’nin parçalanması için etkisini artıracağını düşünüyor. Türkiye ise istediÄŸi hızda çatışmasızlık bölgelerinin hayat geçmesiyle ABD’nin siyasi çözüm yoluna ikna edilmesini istiyor. Bu siyasi çözüme ulaşılması adına Türkiye ÖSO’nun varlık ve rolünün güvence altına alınması ve Suriye’nin toprak bütünlüğünün saÄŸlanması gibi beklentilerinin karşılanması koÅŸuluyla, Esad’ın belli bir süre için görevinde kalmasına göz yumabilir” dedi.
Halihazırda NATO’nun büyük bir kısmının DEAÅž olarak da bilinen IŞİD karşıtı koalisyonda yer aldığını ve bu yüzden NATO’nun koalisyona katılma kararının büyük deÄŸiÅŸiklik yaratmayacağına iÅŸaret eden Güney “NATO’nun ABD BaÅŸkanı Donald Trump’a kadar olan gösterdiÄŸi tavrı, bölgede savaÅŸan muhalif bir güç olmaması üzerine inÅŸa edildi. Ben terörizmle mücadelede kararlı bir NATO görüyorum. Ancak önemli olan NATO’nun Suriye’ye kara gücü gönderip göndermeyeceÄŸi Bu noktada da NATO Rusya’nın sert tepkisiyle karşılaÅŸacağı için; radikal bir durum deÄŸiÅŸikliÄŸi olmadığı takdirde asker göndermez” diye konuÅŸtu.
Güney “Ancak her ne kadar ABD, Almanya gibi ülkeler PYD’ye silah desteÄŸi yapıyor veya PKK üyelerinin topraklarında barınmalarına göz yumuyor olsa da; NATO’nun PYD’ye destek aracı haline gelmesi yeni bir soÄŸuk savaÅŸ sebebi olur. Çünkü PYD’ye gizliden gizliye destek vermekle bunu alenen yapmak arasında fark var” diye ekledi.
‘IŞİD, SURÄ°YE’DEKÄ° SAVAÅž İÇİN BAHANE HALÄ°NE GELDÄ°’
Suriye’deki meselenin çok katmanlı ve oldukça karmaşık bir hal aldığına iÅŸaret eden Güney “IŞİD’le savaÅŸma bahanesiyle PYD kendi gizli amaçlarını gerçekleÅŸtirmeye çalışıyor. Ancak ABD geçmiÅŸten ders çıkarmalı. Çünkü Afganistan’da da mücahitlere destek vermiÅŸti ancak sonrasında bu gruplar kontrolden çıkmıştı. Aynı ÅŸekilde PYD de kontrolden çıkabilir. Bunun olmaması için Rusya ve ABD tam bir mutabakat saÄŸlamalı Suriye’de. Çünkü bu bölgesel güçlerin tek başına çözebilecekleri bir kriz olmaktan çıktı” dedi.
Türkiye’nin de inisiyatifiyle oluÅŸan çatışmasızlık bölgelerinin barış için önemli bir kilometre taşı olduÄŸuna deÄŸinen Güney “Ancak bu iÅŸ birliÄŸinin tarafları olan Rusya ve Ä°ran da Türkiye’nin hassasiyetlerini göz ardı etmemeli. Suriye’deki PYD ağırlıklı gruplar devlete dönüşürse onlara verilen silahların Türkiye’de ortaya çıkması oldukça olası bir tablo. Her ne kadar ErdoÄŸan ve Trump’ın Washington görüşmesinde PYD’ye yönelik desteÄŸin kesilmesi konusunda anlaÅŸmaya varılmamış olsa da Türkiye her fırsatta Suriye ve Irak’tan gelebilecek her tür tehdide karşılık vereceÄŸini ifade ediyor. Maalesef terörle mücadele adı altında, bir terör örgütünü öbürüne vekil olarak kullanmanın ne kadar tehlikeli olduÄŸu hala göz ardı ediliyor. Bunun altını çizmeliyiz ki bu tutumdan imtina edilsin. Ancak maalesef bundan imtina edildiÄŸini söyleyemiyorum” ifadelerini kullandı.