Fars Körfezi’nde gerilim son aylarda ABD’nin askeri varlığı ve casusluk Ä°HA’sının Ä°ran hava sahasına girmesi baÅŸta olmak üzere kışkırtıcı eylemlerinden dolayı tırmanmıştır. Ancak Ä°ran, Amerikan casusluk Ä°HAsı’nı düşürerek, ABD’nin gerilim çıkarma giriÅŸimine sert yanıt verdi.
Bu giriÅŸimin ardından Ä°ngiltere de Ä°ran’a ait petrol tankeri Grace 1’i Cebel-i Tarık’ta alıkoydu. Ä°ran Ä°ngitlere’nin bu giriÅŸimine de karşılık vererek, bu ülkeye ait bir petrol tankerini Hürmüz BoÄŸazı’nda uluslararası kuralları ihlal ettiÄŸi için alıkoydu.
Bu geliÅŸmelerin ardından ABD, Fars Körfezi’nde denizcilik serbestisini koruma iddiasıyla 60 ülkeyi deniz gücüne katılmaya davet etti. Amerikan yetkilileri bu doÄŸrultuda, deniz ittifakı kurma bahanesiyle Ä°ran’a baskıyı arttırmakla birlikte, Arap ortaklarından da dev para almaya çalıştı.
ABD ayrıca bu bahaneyle iÅŸgal rejimi Ä°srail’in Fars Körfezi’nde varlığı için de zemin saÄŸlamaya gayret gösterdi.
Ancak ABD BaÅŸkanı Donald Trump’ın çaÄŸrıları ve Washington’un diplomatik çabalarına raÄŸmen çok az sayıda ülke dışında kimse koalisyona katılmaya hazır olmadı. Bu koalisyon perÅŸembe günü sadece Ä°ngiltere, Bahreyn ve Avustralya’nın katılımıyla çalışmalarına baÅŸladı.
Böylece Amerikan yetkililerinin yoğun çabalarına rağmen Avrupalı ülkeler bu koalisyona katılmadı.
Muhtelif Avrupalı ülkeler özellikle Almanya ve Fransa yetkilileri son haftalarda sarih biçimde Trump’ın kurduÄŸu koalisyona katılmayacaklarını deklare ederek, bunun Avrupa’nın barış ve demokrasisine aykırı olduÄŸunu belirttiler.
Fransa Savunma Bakanı’nın AB’nin ABD’nin deniz gücüne katılmayacağını sarih biçimde açıklaması, Trump’a duÅŸ etkisi yaptı. Rusya ve Çin de ABD’nin deniz gücüne sert ÅŸekilde karşı çıktılar.
Bu bağlamda AB ise özel mekanizmadan söz etti.
AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini yaptığı açıklamada şöyle dedi: Brüksel, bir güvenlik paketinin bir parçası olarak bir deniz ittifakı kurmak noktasındaki kendi gücünü test etme niyetindedir. Bu plan uyarınca ülkeler gönüllü bir işbirliği çerçevesinde birbiriyle bilgi paylaşımında bulunacaklar.
Trump yönetiminin ülkeleri Fars Körfezi’nde deniz ittifakına katılma çabaları pratik anlamda boÅŸa çıktığı anlaşılıyor. Fars Körfezi ülkelerinin Avrupa’nın planının neresinde durduklarını görmek gerekiyor. Acaba bu plan, ABD ve bazı müttefiklerinin Fars Körfezi’nde gerilim çıkarma giriÅŸimleriyle karşı koymak için gereken irade ve iÅŸleve sahip olacak mı? Özellikle, mevcut durumda AB ile kıtanın en büyük deniz gücü olarak Ä°ngiltere arasında Brexit üzerinden anlaÅŸmazlıklar doruk noktaya çıkmıştır.
Ä°ran Ä°slam Cumhuriyeti yetkilileri defalarca, Fars Körfezi ve Hürmüz BoÄŸazı’nın güvenliÄŸi temin etmekten bölge ülkelerinin sorumlu olduÄŸunu belirterek, hem Ä°ran ve hem diÄŸer ülkelerine ait gemilerin güvenliÄŸinin saÄŸlanması gerektiÄŸini deklare etmiÅŸlerdir.
DışiÅŸleri Bakanı Muhammed Cevad zarif bir süre önce yaptığı açıklamada, Fars Körfezi ve Hürmüz BoÄŸazı’nın güvenliÄŸini temin eden ülkenin Ä°ran olduÄŸunu belirtti.
Evet Ä°ran Ä°slam Cumhuriyeti, Fars Körfezi’nin güvenliÄŸini saÄŸlamak için elinden geleni yapıyor ve diÄŸer bölge ülkelerini bu baÄŸlamda iÅŸbirliÄŸine davet ederek, bölge dışı güçlerin varlığının güvensizliÄŸe yol açacağı konusunda uyarıda bulunuyor.