ABD’nin Kudüs’ü ‘Ä°srail’in baÅŸkenti’ olarak tanımasında önemli rol oynayan BaÅŸkan Yardımcısı Mike Pence, Kudüs’te Reuters’e verdiÄŸi özel mülakatta, Trump yönetimi ile Ä°srail hükümetinin karşı çıktığı Ä°ran’la nükleer anlaÅŸmaya desteÄŸi kesmeleri için Avrupalılara ültimatom verdi. Pence, ”Avrupa topluluÄŸu ABD’yi mi destekleyeceÄŸi yoksa derinden kusurlu anlaÅŸmaya baÄŸlı kalmaya devam mı edeceÄŸi konusunda karar vermeli” dedi.
5+1’Ä°N ESERÄ°
2015’te Barack Obama’nın baÅŸkanlığındaki ABD, Ä°ngiltere, Fransa, Rusya, Çin ve Almanya’nın (BMGK’nin 5 daimi üyesi + 1) Ä°ran ile vardığı nükleer anlaÅŸma BM Güvenlik Konseyi tarafından da onaylandığından uluslararası baÄŸlayıcılığı var. Ancak ABD BaÅŸkanı Donald Trump, anlaÅŸmadan çıkmakta ısrar ediyor. Pence de pazartesi günü Ä°srail meclisi Knesset’e hitabında ‘felaket’ diye söz ettiÄŸi anlaÅŸmaya bundan sonra Trump yönetiminin onay vermeyeceÄŸini belirtti.
‘OLMAYAN OYUM NETANYAHU’YA’
Ä°srail ziyaretinde Ä°srail siyasetine de müdahil olan ABD BaÅŸkan Yardımcısı, diplomatik teamüllere aykırı ÅŸekilde Ä°srail BaÅŸbakanı Benyamin Netanyahu’nun yeniden seçilmesi gerektiÄŸini savundu. Reuters’in ”Netanyahu’nun yeniden seçilmesini ister misiniz” sorusunu ”Kendisinin çok güçlü bir destekçisiyim, ama Ä°srail’de oy verme hakkım yok” diye yanıtlayan Pence, ABD yönetiminin üzerinde çalıştığı barış görüşmelerinin yeniden baÅŸlamasının ise ‘Filistin tarafının masaya geri dönmesine baÄŸlı olduÄŸunu’ savundu.
AÄžLAMA DUVARI’NA ‘RESMÄ° DEĞİL, ÖZEL’ ZÄ°YARET
Ancak Kudüs’te AÄŸlama Duvarı’na giderek başında kippayla dua eden Pence’in daha önce açıklandığı gibi buraya ‘resmi deÄŸil, özel ziyarette’ bulunduÄŸunun Haaretz gazetesi tarafından duyurulması, Ä°srail’de tartışma yarattı. AÄŸlama Duvarı, BM kararlarına göre 1967 sınırlarının ötesinde kaldığından uluslararası toplum tarafından Ä°srail’e ait kabul edilmiyor.
ABD’nin Kudüs’ü ‘Ä°srail’in baÅŸkenti’ olarak tanımasına raÄŸmen Pence’in AÄŸlama Duvarı’na resmi ziyarette bulunmaması, Ä°srail kamuoyunda bu tanımanın manasıyla ilgili soru iÅŸaretleri doÄŸurdu. Trump’ın mayıstaki AÄŸlama Duvarı ziyareti gibi Pence’e de hiçbir Ä°srail lideri eÅŸlik etmedi.
KADIN GAZETECİLERE ERKEKLERDEN AYRI, KAPALI BÖLME
Pence’in beraberindeki ABD’li kadın gazeteciler ise Yahudi ÅŸeriatı uyarınca AÄŸlama Duvarı’nda kadınlarla erkeklerin ayrı bölümlerde dua etmesi uygulamasına tabi tutulmalarına isyan etti. Erkek meslektaÅŸlarının arasından alınarak AÄŸlama Duvarı’nın gerisinde, etrafı bariyerle çevrili, üstü kapalı bir bölmeye götürülen kadın gazeteciler, protesto gösterisi yaptı.
Bunun üzerine Beyaz Saray yetkilileri devreye girip bölmenin etrafının açılmasını saÄŸladı. Kadın gazeteciler de sandalyelerin üzerine çıkıp uzaktan da olsa Pence’in AÄŸlama Duvarı ziyaretini görüntülemeye çalıştı.
‘MODERN DÃœNYADA KABUL EDÄ°LEMEZ’
Ä°syan eden gazetecilerden biri olan Globes muhabiri Tal Schneider, Haaretz’e şöyle konuÅŸtu: ”Sırf kadınım diye iÅŸimi yapmamı engellemeliler. Buna ben tahammül edemem ve zaten modern dünyada böyle bir ÅŸey kabul edilemez. Kadınlara yönelik bu ayrımcı tavır modern bir ülkeye yakışmıyor, tepki yaratıyor.’’
PENCE BARÄ°YERÄ° ETÄ°KETÄ°
Kadın gazeteciler tepkilerini sosyal medyada #PenceFence (#PenceBariyeri) etiketiyle paylaştı.
RÄ°VLÄ°N: PENCE BÄ°R ‘MENSCH’
Öncesinde Pence’in bir diÄŸer önemli durağı, Yad Vashem Holocaust (Yahudi Soykırımı) Anıtı oldu. Netanyahu’ya kıyasla ‘barış yanlısı’ sayılan Ä°srail CumhurbaÅŸkanı Reuven Rivlin, Pence’i ağırlarken övgü babında ‘insan’ anlamına gelen ‘mensch’ nitelemesini yaptı. Rivlin ”Trump’ın Kudüs’ü Ä°srail’in baÅŸkenti olarak tanıması, Ä°srail’in bağımsızlığının 70. yıldönümü için bir hediyedir” dedi.
